Grip op je dag = grip op je leren
Veel pubers leven van toets naar toets. Ze leren op het laatste moment, stoppen hun tas vol zonder overzicht en hebben geen duidelijk systeem. Niet uit onwil, maar omdat ze het overzicht missen. De puberteit is een periode waarin het brein nog volop aan het leren hoe je leert.
Juist in die fase kan een eenvoudige, dagelijkse routine het verschil maken.
Het puberbrein en behoefte aan structuur
De prefrontale cortex – het hersengebied dat verantwoordelijk is voor plannen, organiseren en zelfregulatie – is bij pubers nog in ontwikkeling. Tegelijkertijd hebben ze veel externe prikkels en weinig grip op tijdsbesef of overzicht.
Structuur van buitenaf helpt het brein om rust en voorspelbaarheid te ervaren.
Hoe meer taken automatisch verlopen (zoals “na school eerst tas uitpakken en huiswerk plannen”), hoe minder cognitieve energie daarvoor nodig is. Dat schept ruimte voor leren, concentratie en het ontwikkelen van zelfstandigheid.
Wat doet routine voor leren?
Een goede leer- of schoolroutine:
-
Verlaagt stress
-
Geeft overzicht en rust
-
Helpt leerlingen om eerder te beginnen met leren (in plaats van uit te stellen)
-
Zorgt voor meer herhaling van stof, en dus beter begrip
-
Leidt tot meer succeservaringen – en dat versterkt motivatie
Leerlingen die weten wanneer ze leren en hoe ze het aanpakken, ervaren vaker het gevoel: “Ik heb dit zelf gedaan.” Dat gevoel van controle is cruciaal voor motivatie.
Wat kan een dagelijkse routine zijn?
-
Na school:
-
Eten/ontprikkelen
-
Tas uitpakken
-
Huiswerk en leerwerk inplannen
-
Korte leerblok(ken) van 20–25 minuten
-
Pauze → eventueel herhalen, voorbereiden, opruimen
-
-
Voor het slapen:
-
Spullen klaarleggen voor de volgende dag
-
Kort terugblikken: “Wat is blijven hangen vandaag?”
-
Geen strak stramien, wél een herkenbare volgorde. Het gaat om ritme, niet om perfectie.
Als ouder of mentor kun je helpen door:
-
Samen een basisroutine te bedenken
-
Te vragen: “Wat werkt voor jou om overzicht te houden?”
-
Kleine successen te benoemen als iets wat door hun eigen aanpak is gelukt
-
De routine niet te controleren, maar te helpen herinneren
Samengevat
Routine klinkt saai, maar is voor pubers juist een vorm van rust.
Het biedt houvast in een onvoorspelbare schoolweek en maakt leren minder chaotisch.
En hoe meer leerlingen ervaren dat hun eigen structuur tot succes leidt, hoe groter de kans dat ze leren leuk gaan vinden.